Türk İnsanının E-Scooter İle İmtihanı: Kaldırımda Trafik Cezası, Yolda Ölüm Tehlikesi
Ehliyet, Ruhsat Lütfen 🙂
Bildiğiniz üzere elektrikli scooterlar son bir kaç yılda ortaya çıkan bir teknoloji.
Ardından birtakım girişimciler paylaşımlı e-scooter uygulamasını hayata geçirdiler ve, biz caddelerde eletrik direklerine bağlanmış yeşil renkli scooterler görür olduk.
Önce ne olduğunu tam anlamasak da, kullanan arkadaşlarımız bize söyledi, “neyin nesiymiş yavv bu..?” diye biraz araştırdık derken, bir anda etrafımızı scooterlarla geçen insanlar sarmaya başladı.
Ardından başka başka firmalar da bu paylaşımlı e-scooter işine girince, artık İstanbul’da taksiden çok scooter görür olduk. (Sahi nerede bu taksiler 🙂 )
Halk Hızlı Adapte Oldu Ama Devlet Aynı Hızla Konuyu Kavrayamadı
Trafik yoğunluğu, taksicilerin müşteri seçmesi, otobüslerin tıklım tıklım olması, pandemi vs derken artık e-scooterlar günük yaşamımızda sıklıkla karşılaştığımız/kullandığımız bir vasıta haline geldi.
Orası aşikar.
İnsanlar özelikle kısa mesafelerde e-scooterları tercih ediyorlar. Ve bu scooterlar İstanbul gibi bir metropolde hayatımızı da epeyce kolaylaştırıyor.
Halk bu yeniliğe çok hızlı adapte oldu fakat yerel yönetimler (İçişleri bakanlığı, valilik, belediye, ukome vs.) bu konuda halkın hızına yetişemedi malesef. Bu aletlerin nerede ve nasıl kullanılacağına dair düzenlemeler gerektiği gibi oluşturulamadı.
3 Haziran’da toplanan UKOME’de e-scooter larla ilgili birtakım kararlar alındı fakat alınan bu kararlar hem sokaktaki uygulamaya tam manasıyla cevap veremedi, hem de bu kararlar hakkında halka yeteri kadar bilgilendirme (afişler, kamu spotları vs.) yapılmadı.
Ve geldiğimiz noktada e-scooter kullananların polis çevirmesine takılıp, trafik cezasıyla karşı karşıya kaldığı haberleri sıklıkla görmeye başladık.
Kaldırımda Yasak, Yolda Tehlikeli, Bisiklet Yolu Zaten Yok Ya Da İşgal Edilmiş
E-scooter kullananlar açısından şöyle bir sıkıntı var.
Kaldırımda kullanmak yasak.
Peki bunu nereden öğrendik, haberlerden. 🙂
Son dönemde haberlerde gördük ki, trafik polisleri kaldırımda durdurdukları scooter kullanan kişilere ceza yazmaya başladılar.
Mesela bir haberde şöyle diyor:
“Bağdat Caddesi’ndeki denetimde Karayolları Trafik Kanunu kapsamında, kaldırımda scooter kullanan kişilere 314 lira, 15 yaşından küçük kullanıcılar ile trafik işaret ve kurallarını ihlal eden sürücülere 144 lira para cezası uygulandı.“
Kaldırımda e-scooter sürmenin cezası 314 liramış. (Bu biraz fazla değil mi yaa?)
15 yaşından küçükler e-scooter kullanıyorsa cezası 144 liraymış.
Tam bir Türk mantığı. Kuralları ceza kese kese öğretmek.
Bu sayede devlet, afiş reklam, kamu spotu hazırlama maliyetinden kurtuluyor. İlk cezalara maruz kalanlar ise, toplum için kendini feda etmiş oluyor. 🙂
Kaldırımda kullanmak yasak, onu öğrendik.
Diğer taraftan yolda e-scooter kullanmak ise tehlikeli. (hem de çok tehlikeli)
Yine bu konuda maalesef ölümlü kaza haberleri geldi. İşte bir üzücü haber:
“İstanbul Ümraniye’de sürücüsünün kapısını açtığı hafif ticari araca çarpan elektrikli scooterı kullanan İlknur Akkaya, İETT otobüsünün altında kalarak yaşamını yitirdi.“
İstanbul’da herhangi bir caddede, trafik zaten yeteri kadar sıkışık. Üstüne yol kenarında duraklama/park yapmış arabalar, yolcu alan/indiren dolmuşlar taksiler derken, e-scooter kullanıcısı ister istemez kendisini akan trafiğin arasında bulabiliyor.
Bu durum da malesef ölümlü ya da ciddi yaralamalı kazalara davetiye çıkartıyor.
Hele bir de bu aletleri çoluk çocuğun da rahatlıkla alıp kullandığını düşünürsek, bu aletlerin yollarda kullanılması kesinlikle yasak olmalı.
Kaldırımda Yürüyenler E-Scooterlardan Dertli
Kaldırımda yürüyen yayalar ise e-scooter sürenlerin üstlerine üstlerine gelmesinden, kendilerine çocuklarına çarpmalarından filan dertli.
Ki onlar da bu konuda sonuna kadar haklı. Çünkü ortalıkta çok fazla scooter dolanmaya başladı.
Kaldı ki zaten İstanbul’da kaldırımların -neredeyse tamamı- yürümeye müsait değil ki, bir de e-scooterlar kullansın.
Dolayısıyla e-scooterların kaldırımlarda kullanılması da kesinlikle yasak olmalı.
Peki Ya Bisiklet Yolları
Bunu yazarken açıkçası beni bir gülme aldı. 🙂
Evet aslında e-scooterlar için en uygun yer bisiklet yolu ama, ne kamu yöneticileri ne de halk daha o medeniyet seviyesine ulaşamdı malesef.
34 ilçeden oluşan 20 milyona yakın nüfusu olan İstanbul’da bisiklet yolları (sahil parklarını hariç tutarsak) yok denecek kadar az malesef.
Halihazırda mevcut olan bisiklet yolları ise park eden ya da duraklayan araçlar tarafından gasp edilmiş durumda.
Aslında bisiklet yoluna diğer araçların girmesi/duraklaması filan yasak ama o konuda “uygulama” yapan Trafik Polisi görmek pek mümkün değil.
Zaten e-scooter uygulaması haberinin altında şöyle bir yorum vardı.
“Trafik polisinin arkasında cadde kenarında park edilmez tabelasının altına park eden araba var ama trafik polisi onunla ilgilenmiyor. Trafik uygulaması e-scooterlar içindi di mi.“
E bisiklet yolları da uygun değil scooter kullanmak için.
Ne yapacağız şimdi?
Sonuç Olarak: E-Scooter Kullanmak Serbest Mi, Değil Mi?
Karayolları Trafik Kanuna göre, bisikletler öncelikle -varsa- bisiklet yolunu kullanmalı. Bisiklet yollarının olmadığı yerlerde ise bisikletler -otobanlar hariç- şehir içi ve şehirlerarası yolların en sağ şeridini kullanmalı. Yine aynı kanuna göre bisikletleri kaldırımda kullanılması da yasak.
Burada bisiklet diyor.
Evet. Halihazırda e-scooterlar da bisikletlerin tabi olduğu kurallara tabi sayılıyor. Bu sebeple e-scooterları kaldırımda ve otobanda sürmek yasak; bisiklet yolu varsa bisiklet yolunda, yoksa yolun sağ şeridinde kullanmak gerekiyor.
Ama herhangi bir yolun sağ şeridinde scooter sürmek de insan hayatı için büyük risk oluşturuyor.
Üstelik olay sadece e-scooter ile de bitmiyor.
Mesela elektriksiz scooterlar nerede/nasıl kullanılabilir? Bunlar ilk etapta çocuklar için üretilmişti ama artık yetişkinler için de var.
Ya da elektrikli motosikletler.
Kamu yöneticilerinin hızlıca bu konularda yeni kuralları oluşturması ve insanlara etkili bir şekilde duyurması gerekiyor.
Bulabildiğimiz Kadarıyla E-Scooter Kuralları Şu Şekilde:
- 15 yaşından küçüklerin kullanması yasak.
- 15 yaşında büyüklerin kaldırımda kullanması yasak.
- Bisiklet yolu olan yerlerde, bisiklet yolunda kullanılması gerekli.
- Bidiklet yolu yoksa, otoyollar hariç, şehir içi yolların en sağ şeridinde kullanılması gerekiyor.
- Tramvay, metro ve metrobüs yollarına girmek yasak. (Tüneller serbest mi, mesela Avrasya?)
- Bir e-scooter a 1’den fazla kişinin binmesi yasak. Sevgililer aynı scootera birlikte binip romantizm yapamıyor. (Paraya kıyıp 2 tane kiralayacaksınız gençler.:) )
Çeşitli kaynaklardan bulun derleyebildiğimiz kadarıyla e-scooter kuralları bu şekilde.
Bir de e-scooterları kullandıktan sonra park etmekle ilgili şu kurallar var:
- Cumhurbaşkanlığı’na ait binalara 100 metre mesafe içerisinde park etmek yasak.
- Askeri güvenlik ve yasak bölgeleri sınırlarına 10 metre mesafe içerisinde park etmek yasak.
- Emniyet birimlerine ait binalar, diplomatik temsilciliklere ait binalar ve cezaevlerinin giriş ve çıkış kapılarına 20 metre mesafe içerisinde park etmek yasak.
- Saray ve kasırların duvarlarına, tarihi surlar ve kapılara park etmek yasak.
- Sağlık kurumlarının giriş- çıkışlarına park etmek yasak.
- Okul giriş- çıkışlarına park etmek yasak.
- İtfaiye binalarının giriş – çıkışlarına, kamu binalarının giriş- çıkışlarına park etmek yasak.
- Yaya geçitlerine, engelli rampalarına, engelli yolları üzerine park etmek yasak.
- Toplu taşıma duraklarına ve yangın musluklarına park etmek yasak.
Anlayacağınız “yassakhhhh hemşerim”. 🙂